2022 – #1 – Madrugada

21 maart, Amsterdam, Paradiso

We liepen naar buiten, de Tilburgse nacht in, na die overweldigende eerste kennismaking met Madrugada. We keken elkaar aan, brede lach op ons gezicht. En toen ging het dus van: “Ze spelen morgen weer”, “Gaan we morgen weer?”, “Ja, we gaan morgen weer!”.

Natuurlijk was het een illusie dat dat eerste concert geëvenaard ging worden. Maar dat was ook helemaal niet nodig. We wilden gewoon nog eens beleven wat we de afgelopen twee uur beleefd hadden.

Dat dat in Paradiso ging gebeuren was helemaal een mooie bonus. Het werd tijd, we waren er twee-en-een-half jaar geleden voor het laatst geweest. Corona. Corona. Corona. Dat ik dat woord de komende jaren maar nooit meer hoef te gebruiken in deze verslagen.

Paradiso toonde maar weer eens aan de zaal der zalen te zijn. Je hebt er overal goed zicht, je hebt er de glas-in-loodramen, de balustrades, het hoge kerkplafond, de akoestiek, de geschiedenis alleen al. Je hebt er zoveel. Als de neuzen van de band en het publiek er dezelfde kant op komen te staan, dan gebeurt er iets magisch.

De setlist was identiek aan die van een dag ervoor, dus weer veel nummers van de eerste plaat (Industrial Silence), en van de laatste (Chimes At Midnight). Toen ze het podium verlieten, na anderhalf uur, wisten wij wat er nog ging komen. Zes nummers, waarmee ze ons qua emoties nog eens alle kanten op gingen slingeren, te beginnen met het majestueuze Vocal van het eerste album. Hun beste nummer volgens velen.

Helemaal aan het eind het zwaarmoedige Valley Of Deception. Je kunt je niet aan de indruk onttrekken dat ze daarmee eindigen als eerbetoon aan Robert Burås, het muzikale brein van de band, totdat hij in 2007 overleed. Of in elk geval met hem in gedachten. Het was het laatste nummer dat op een Madrugada album verscheen waarop hij gitaar speelde.

Daarvóór was het het fantastische The Kids Are On High Street. Hun hit die nooit een hit werd. Leg de tekst uit zoals je wilt. Ik maak er dit van: Je bent jong, je smeedt grootse plannen, je droomt. Dromen komen uit of gaan in rook op. Niet alles zal vanzelf gaan, maar blijf dromen, “it’s only in hindsight that we will know what was right to do”.

Paradiso bereikte zijn kookpunt. De tweede avond evenaarde de eerste avond, en meer. Ik ben bang dat we de volgende avond weer waren gegaan, als ze ergens hadden gespeeld.

Als je zoiets als Madrugada zomaar op een onbewaakt ogenblik kunt tegenkomen, hoeveel meer ongelofelijk mooie, nog niet door mij ontdekte, muziek zou er dan nog zijn? Een mooi vooruitzicht is dat voor de komende jaren.

Een mooie gedachte om deze serie mee te beëindigen ook. Ik wens iedereen een gelukkig nieuwjaar, met veel schitterende nieuwe muziek.

Bedankt voor het lezen!

—

LIJSTJE (zie maar wat je ermee doet)

Het was de 9e keer dat ik een band 2 dagen direct achter elkaar zag (en grappig genoeg de 2e Noorse band, na Kaizers Orchestra).

“Back-to-back concerts” (zonder dag ertussen):

– Bruce Springsteen – 19 en 20 juni 1999, Arnhem, Gelredome
– Counting Crows – 4 en 5 februari 2003, Amsterdam, Heineken Music Hall
– Pearl Jam – 16 september 2006, Verona (Italië), Arena di Verona, en 17 september, Milaan (Italië), Datchforum
– Kaizers Orchestra – 1 april 2008, Amsterdam, Paradiso, en 2 april, Den Haag, Paard
– Bruce Springsteen – 19 en 20 juli 2008, Barcelona (Spanje), Camp Nou
– Pearl Jam – 26 en 27 juni 2012, Amsterdam, Ziggo Dome
– Pearl Jam – 12 en 13 juni 2018, Amsterdam, Ziggo Dome
– Madrugada – 20 maart 2022, Tilburg, 013, en 21 maart, Amsterdam, Paradiso

2022 – #2 – Madrugada

20 maart, Tilburg, 013

De Noorse band Madrugada werd in 1995 opgericht. Vier jaar later kwam hun meesterwerk Industrial Silence uit. Ze bouwden een fanatieke schare fans op. Maar toen, uit het niets, werd gitarist en liedjesschrijver Robert Burås dood gevonden, in de zomer van 2007. De man om wie alles draaide was niet meer. Het album waar ze mee bezig waren, werd afgemaakt, als een lange therapeutische sessie. Niet veel later werd Madrugada opgedoekt.

Zanger Sivert Høyem ging solo. Maar in 2019 besloten ze toch weer samen te gaan toeren, om het 20-jarig jubileum van Industrial Silence te vieren. Het werd een triomftocht. Het beviel ze zo goed dat ze nieuw materiaal gingen schrijven. Zo kwam Chimes At Midnight tot stand. Bedaarder dan vroeger, en nog steeds in therapie, zo klinken ze. Met enige afstand is het het beste album van 2022, vind ik.

Mocht ik trouwens klinken als de grootste Madrugada-kenner aller tijden: tot drie weken voor dit concert had ik letterlijk nog nooit van deze hele band gehoord.

Maar nadat ik Chimes At Midnight voor de eerste keer op had staan, ging het snel. Ik moest hier zoveel meer van weten. Wie is die vent die die schitterende composities zingt? Wat is de bron van deze prachtige melodieën? En vooral ook: treden deze gasten live op? Dat deden ze dus! Sterker nog, ze kwamen naar Nederland, dezelfde maand nog.

Dus stonden we een paar weken later in 013. Ze kwamen op. Tenminste, dat vermoedden we. We hadden immers geen idee hoe ze eruit zagen. Maar Høyems diepe, donkere stem herkenden we al snel.

Vanaf de dreigende opener Nobody Loves You Like I Do, ontspon zich het meest intense concert dat ik in jaren gezien had. Ook al waren we nog helemaal niet zo bekend met hun repertoire, toch klonk vrijwel elk nummer alsof het er altijd al geweest was.

Electric en Majesty: net zo episch als de titels doen vermoeden. Salt en Strange Colour Blue: opzwepend en meeslepend. In Strange Colour Blue is State Trooper van Bruce Springsteen verweven. Dat doen ze blijkbaar altijd, maar voor mij kwam het als een verrassing, en ik begon me steeds meer af te vragen wat er in godsnaam allemaal aan het gebeuren was, deze avond.

De main set werd afgesloten met het hypnotiserende Dreams At Midnight (“You never even slept”). Dat stond bovenaan in alle klassementen in mijn Spotify Wrapped van 2022. Het was een schitterende opmaat voor de toegiften. Er volgden nog zes van hun beste liedjes. Bijna een concert op zichzelf. Het hield niet op. Maar dit hoefde ook nooit op te houden.

—

LIJSTJE (zie maar wat je ermee doet)

Madrugada was de derde Noorse band van wie ik een concert ging zien, na Kaizers Orchestra en Sergeant Petter. Ik heb artiesten uit 17 verschillende landen gezien:

1. Verenigde Staten 91 artiesten (216 concerten)
2. Nederland 89 (183)
3. Engeland 41 (69)
4. België 12 (25)
5. Canada 9 (13)
6. Schotland 6 (14)
6. Ireland 6 (13)
6. Zweden 6 (6)
9. Noorwegen 3 (9) – Kaizers Orchestra, Madrugada, Sergeant Petter
9. Wales 3 (4) – Los Campesinos!, Manic Street Preachers, Stereophonics
11. Wight 2 (2) – Champs, Level 42
12. Bermuda 1 (1) – Heather Nova
12. Brazilië 1 (1) – Bebel Gilberto\
12. Italië 1 (1) – Big One (Pink Floyd coverband)
12. Nieuw-Zeeland 1 (1) – Marlon Williams
12. Noord-Ierland 1 (1) – Snow Patrol
12. Zuid-Afrika 1 (1) – Chris Chameleon

De statistici valt het meteen op: maar liefst 6 bands uit Zweden, maar van elk maar 1 concert (dit waren Daniel Norgren, First Aid Kit, Industri Royal, Jens Lekman, The Hives, en The Tallest Man On Earth).

n.b. Festivals en voorprogramma’s buiten beschouwing gelaten

2022 – #3 – The Killers

16 juli, Amsterdam, Ziggo Dome

Even de tijdlijn van mij en The Killers schetsen: Hun eerste albums vond ik geweldig. Daarna verloor ik mijn interesse. Van de Pinkpop-optredens in 2009 en 2013 herinner ik me maar weinig. Wel is me natuurlijk bijgebleven dat Brandon Flowers in 2009 als een blij ei naast Bruce Springsteen stond, om Thunder Road mee te zingen.

In 2020 werd de Imploding The Mirage tour aangekondigd, en later in het jaar kwam het album met diezelfde titel. Toen gooide corona zoals gebruikelijk roet in het eten, dus de door ons gekochte kaartjes konden de bureaula in. The Killers gebruikten die tijd om te werken aan een project dat Brandon Flowers al jaren in zíjn bureaula had liggen.

Pressure Machine kwam, een ingetogen album, over ‘zijn hometown’, over opgroeien, over je buren, vrienden, en onbekende mensen zien vechten tegen de bierkaai. Hier toonde Brandon aan dat hij meer kan schrijven dan stadionanthems. Ik vond het het beste album van 2021. Er kwam maar één liedje van langs in de Ziggo Dome. Maar ik wilde die plaat toch even genoemd hebben.

“This is a superspreader event,” riep hij aan het begin van het concert, “we spread peace, we spread love, and we spread rock ‘n’ roll!” Dubieus tekstje misschien, maar het zette wel de toon, en twee uur later bleek er weinig aan gelogen.

Van tevoren had ik me enige zorgen gemaakt trouwens. De Ziggo Dome: ik had het er mee gehad, na The War On Drugs. Qua zicht is het een waardeloze zaal. En we waren er met een grote vriendengroep. Ik vind mijn vrienden heel leuk, maar zou de muziek wel centraal staan vanavond? Al snel kreeg ik door dat ik me nergens druk over had hoeven maken.

Dat begint natuurlijk bij een band die geweldig speelt. En de songs natuurlijk: als je de luxe hebt om aan het begin van de set al een blokje te spelen met When You Were Young, Jenny Was a Friend of Mine en Smile Like You Mean It… Iedereen zat er helemaal in, en dan is het juist lekker dat je het met veel mensen kunt delen.

En het begint misschien nog wel meer bij Brandon Flowers. Die zorgt er wel voor dat hij gezien wordt. Sterker nog, je kunt je ogen gewoon niet van hem afhouden. Het enthousiasme, de passie, de vrolijkheid, dat met heel je wezen uitstralen dat je aan het doen bent wat je het liefste doet. Wat een held.

—

LIJSTJE (zie maar wat je ermee doet)

2022 komt net in het linkerrijtje van het klassement van de jaren waarin ik de meeste concerten en festivals zag:

1. 2008 – 39 concerten & festivals
2. 2018 – 37
3. 2014 – 35
4. 2007 – 34
5. 2011, 2015 – 33
…
15. 2022 – 25
…
29. 1992 – 2
30. 1995, 1997 – 1

2022 – #4 – Counting Crows

24 oktober, Amsterdam, AFAS Live

Eind jaren ‘90 ontdekte ik de eerste twee fantastische platen van de Counting Crows, August And Everything After en Recovering The Satellites. Ze maakten precies het soort muziek waar ik naar op zoek was: melancholisch, melodieus, poëtisch, af en toe ook nog wel flink rockend hoor, en waar anderen de stem van Adam Duritz zeurderig vonden, kon hij mij diep raken.

Hun piek qua live shows kwam voor mij al rond Hard Candy, in 2003. Tomeloze energie, elke show kon anders zijn, Adam Duritz op zijn best. Het werd daarna wel steeds een beetje minder. Teleurgesteld was ik nooit echt, maar het heilige vuur was wel uitgedoofd, vond ik. Ik zou ze zomaar eens over kunnen slaan als ze weer komen, dacht ik zelfs, na hun optreden bij Paleis Soestdijk in 2016.

Maar ja, toen kwam er de Butterfly Miracle Suite (One). Een goed verhaal, in vier liedjes, over een rockster die de weg kwijtraakt. Die EP kwam in de stomme corona-tijd, die zaken sowieso in een ander perspectief zette. ‘Na de droogte’ ging ik optredens van bands die zoveel voor me hadden betekend nu natuurlijk even niet overslaan. Het zou misschien nooit meer zo zijn als toen ze nog van alles te winnen en verliezen hadden. Maar die liedjes waren nog steeds diezelfde machtig mooie liedjes. En ze waren er gewoon nog. 

Dus ik stond er weer, zes jaar later. En vanaf de eerste gitaarklanken, van Round Here, mijn allerfavorietste liedje, wist ik dat ik op de goede plek was. Het duurde ‘slechts’ zes minuten, trouwer aan het origineel. Dat was tekenend voor deze avond. Adam verbasterde niet elk nummer, zoals hij dat de laatste jaren vaak deed (door à la Bob Dylan tegen de melodie in te zingen en met lange geïmproviseerde intermezzo’s). 

De setlist hielp ook: Daylight Fading en Recovering The Satellites had ik zelden live gehoord, 25 jaar oude liedjes die je dan gewoon nog woordelijk staat mee te zingen. Verder: de vertrouwde gezichten van de band, maar nu veel energieker, veel meer met een lach, en met veel meer samenspel. 

Maar het grootste compliment is misschien wel dat de vier nieuwe liedjes eigenlijk het hoogtepunt van de hele avond vormden. Ze speelden ze als één geheel, tegen het einde van de main set. Ze klonken geïnspireerder dan in jaren. De Counting Crows hadden zichzelf hervonden. En ik mocht erbij zijn.

—

LIJSTJE (zie maar wat je ermee doet)

Wat statistieken over de Counting Crows shows die ik zag:

– Ik zag ze 15 keer, waarvan 4 keer op een festival.
– Ik zag ze daarvan 6 keer in de Heineken Music Hall/AFAS Live..
– Ze speelden in totaal 260 nummers (gemiddeld 17,3).
– Ze speelden 70 unieke nummers.
– A Long December ontbrak nooit op de setlist.

Vaakst gehoorde Counting Crows nummers:

1. A Long December – 15 keer
2. Mr. Jones – 14 keer (alleen niet op 16 april 2013)
3. Rain King – 13 keer
4. Hard Candy, Miami – 11 keer
6. Holiday In Spain – 10 keer

2022 – #5 – Big Thief

27 juni, Utrecht, TivoliVredenburg

Dragon New Warm Mountain I Believe In You. Dat is de titel van Big Thief’s laatste album. OOR noemde het een ‘kaleidoscopisch meesterwerk’. Het album is net zo complex, en lang, als de titel ervan. Het kan best even duren voor je Big Thief gaat waarderen, als dat überhaupt al lukt. Adrianne Lenkers stem is krakerig, en schuurt steeds tegen vals aan. De muziek is nogal tegendraads, er gebeurt steeds iets wat je niet verwacht.

Precies dat laatste kenmerkt hun optredens ook. Ze lijken het allemaal ter plekke bij elkaar te verzinnen. Dat is natuurlijk helemaal niet zo, maar toch ook een klein beetje wel. Voortdurend kijken ze naar elkaar, en lijken ze zonder woorden elkaar een bepaalde kant op te sturen, of proberen ze juist te volgen welke afslag de ander zojuist onaangekondigd heeft genomen. Het is fascinerend om naar te kijken en maakt ze met afstand de spannendste live band die ik recentelijk zag.

Tijdens Best Kept Secret zagen we het beste festivaloptreden van het jaar. In Utrecht, ruim twee weken later, was het weer magisch, maar op een compleet andere manier. Adrianne Lenker lijkt oprecht van haar stuk gebracht door de grootte en vormgeving van de Grote Zaal in TivoliVredenburg. Maar bovendien is ze gewoon leeg, na tien weken intensief toeren. “I barely feel alive,” zegt ze gewoon.

Op momenten vraag je je af of ze de show wel gaat volbrengen. Als iemand “I love you” roept uit de zaal, lacht ze, en vindt ze weer ergens een vleugje vastbeslotenheid om af te tellen voor weer een zinderende uitvoering van Not. Ze eindigt die met een paar oerkreten, die vanuit het diepste van haar ziel lijken te komen. We kijken elkaar na afloop verschrikt aan en vegen een paar rare tranen weg.

Als toegift besluit ze een eigen liedje te spelen, anything, in haar eentje. Ze krijgt haar gitaar niet goed gestemd en de goede toonhoogte niet te pakken. De rest van de band kijkt toe. Twee keer begint ze helemaal opnieuw, terwijl ze al bijna halverwege was. Dat is dus onderdeel van wat het betekent om als kunstenaar jezelf aan je publiek te tonen. Je heldendaden, maar ook je kwetsbaarheid.

Big Thief kruipt onder je huid. Als je daar open voor staat.

—

LIJSTJE (zie maar wat je ermee doet)

Top 5 festivaloptredens:

1. Big Thief – Best Kept Secret
2. Pearl Jam – Pinkpop
3. Johan – Excelsior Recordings 25 jaar
4. Daryll-Ann – Excelsior Recordings 25 jaar
5. IDLES – Pinkpop

Wat had ik graag The Strokes (Best Kept Secret) in deze lijst gezet. Zó naar uitgekeken, maar Julian Casablancas lukte het niet normaal voor de dag te komen. Dus: liedjes nog steeds goed, maar eigenlijk een beetje een gênante vertoning.

2022 – #6 – Pearl Jam

25 juli, Amsterdam, Ziggo Dome

We hadden twee avonden Pearl Jam in de Ziggo Dome voor de boeg. Het was het slot van hun Europese tournee. Wenen en Praag, vlak ervoor, werden afgelast, vanwege stemproblemen van Eddie Vedder. We begonnen ons dus wel wat zorgen te maken. En terecht… Bleek om een uur of vijf ‘s middags, op de dag van het eerste concert. Er ging een streep door. Lekker op tijd…

Het leek een illusie dat er een dag later wel een concert zou zijn. We besloten desondanks vroeg af te reizen naar Amsterdam. Dan maar als een soort ramptoerist naar de ArenA Boulevard. Dus zaten we daar op een terras, te wachten op de onheilstijding. Toen sijpelde opeens het nieuws door: Vanavond wel! Wat een wending, dachten we, maar ook: eerst zien, dan geloven.

“Every show is different, and I guarantee you, this one will be different”, zei Eddie, toen hij op het podium zat. Ik geloofde inmiddels wel dat er echt een show ging zijn. Ze openden met een akoestische set. Spaar je stem, was het advies van de dokter geweest namelijk. Op zich had ik dat ook kunnen bedenken. Maar goed, laten we wonderdokter Marco Franken maar gewoon dankbaar zijn. Eddie was dat in elk geval wel, liet hij duidelijk blijken.

Het was inderdaad behoorlijk anders vanavond. Vrijwel alle bandleden deden de leadzang op een liedje. Het haalde wel een beetje de flow uit de show. Na anderhalf uur leek er een last van iedereen af te vallen. Nog een half uurtje knallen, moeten ze gedacht hebben, en dan gaan we naar huis. Wat maakt het nu nog uit wat er allemaal stuk gaat?

Dus Eddie hield zich totaal niet meer in. Zoek het lekker uit, dokter Franken! De gitaristen liepen als wilde honden rondjes om elkaar heen. Vooral op Mike McCready zat geen rem meer. Alle frustraties van de hele tournee (eerder waren er ook al corona-perikelen) kwamen er aan het eind uit, toen hij als een gek zijn gitaar kapot sloeg op allerlei apparatuur. Memorabel, maar niet per se een leuk laatste beeld om te onthouden.

Dan liever het beeld van het einde van een ziedende versie van Porch. Met Mike en Eddie neergeknield, vlak naast elkaar. Ik zag het, en kreeg spontaan kippenvel. Dat na al die jaren het heilige vuur nog zo fel brandt. Niet normaal.

—

De hele lijst van 2022 vind je hier

—

LIJSTJE (zie maar wat je ermee doet)

Bizarre wendingen dit jaar, in de strijd om plek 2 van artiesten die ik het vaakst zag, op gepaste afstand van Bruce Springsteen. Alfred Hitchcock had dit niet bij elkaar kunnen verzinnen.

• Tom McRae pakte in Parijs gewoon zijn 20e. Daar bleef het voorlopig bij, want zijn Amsterdam concert moesten we overslaan.
• De Dijk kwam in 2021 ook op 20, maar kondigde dit jaar hun afscheid aan, dus het lijkt daar bij te blijven.
• Maar ja, de Tröckener Kecks stopten ook, 21 jaar geleden. En die speelden opeens een klein concertje in Concerto, een paar weken geleden, en staan nu ook opeens op 20.
• Pearl Jam kwam op Pinkpop op 18, en had ook gewoon op 20 kunnen komen, als niet een van beide concerten in de Ziggo Dome werd afgelast.

Vaker dan 10 keer gezien:

1. Bruce Springsteen – 33 keer
2. De Dijk, Tom McRae, Tröckener Kecks – 20 keer
5. Pearl Jam – 19 keer
6. Counting Crows – 15 keer
7. Van Dik Hout – 11 keer

2022 – #7 – Bright Eyes

22 augustus, Amsterdam, Paradiso

Als Conor Oberst en Mike Mogis samenwerken, en weer eens wat willekeurige andere muzikanten om zich heen hebben verzameld, dan noemen ze dat Bright Eyes. Sinds 2011 hadden we niets meer van ze vernomen. Conor zelf had bepaald niet stil gezeten, en Mike vast ook niet, maar eigenlijk dacht ik dus dat Bright Eyes verleden tijd was. Hun nieuwe album Down In The Weeds, Where The World Once Was kwam al behoorlijk onverwacht, in 2020. Dat ze ook nog eens gingen toeren was helemaal een cadeautje!

Door corona begon de tour twee jaar later dan gepland, en die tijd had Conor geen goed gedaan. Recensies van de live shows lezen was een beetje als wedstrijden van Feyenoord kijken (vroeger, toen we niet bovenaan stonden). Je wist van tevoren dat het niet leuk ging zijn. Er was soms geen land met Conor Oberst te bezeilen, en één keer was hij na drie liedjes gewoon weggelopen. De ‘instabiliteit’ die hem vroeger zo kenmerkte leek weer terug te zijn. Fans maakten zich zorgen.

Op de ochtend van het concert in Paradiso las ik over Pukkelpop, dat hij het weer eens helemaal kwijt was. Na ampel beraad met mezelf besloot ik voor aanvang van het concert toch de verwachtingen bij mijn gezelschap wat te gaan managen. Ik wilde na afloop gewoon niet uitgefoeterd worden, omdat ik ze naar een of andere idioot had meegenomen. Dat was dus niet nodig geweest, bleek al snel.

Hij had een goede avond. Hij kwam zelfs zelf nog terug op het debacle van de avond ervoor. Dus mijn vrienden wisten in elk geval dat ik het allemaal niet verzonnen had. Vandaag kon hij het allemaal zelf. Nou ja, bijna allemaal, want een roadie moest zijn veter vastmaken. Hij praatte nog steeds onsamenhangend. En hij danste en zwierde zoals niemand anders danst en zwiert. Maar die randjes maken die optredens van hem ook zo bijzonder.

Op de setlist veel liedjes van het laatste album natuurlijk, maar ook oudjes als Old Soul Song en We Are Nowhere And It’s Now. Je snapt niet dat een begin twintiger dat soort nummers heeft kunnen schrijven. Mike Mogis was de spil van de achtkoppige band, en Conor Oberst het middelpunt. Het fascinerende middelpunt.

Ik hoop echt dat hij snel weer goed voor zichzelf gaat zorgen. Dan desnoods maar wat saaiere shows, of geen shows. Ik heb al zoveel moois van hem gezien… Dit was geen cadeautje maar een groot geschenk!

—

De hele lijst van 2022 staat hier

—

LIJSTJE (zie maar wat je ermee doet)

Dit was mijn 4e keer Bright Eyes in Paradiso. Alleen Tröckener Kecks zag ik er vaker. Tel je de 2 solo-concerten van Conor Oberst bij die 4 van Bright Eyes op, dan zouden ze gelijk staan.

Vaakst gezien in Paradiso:

1. Tröckener Kecks – 6 keer
2. Bright Eyes, Johan, Van Dik Hout – 4 keer
5. De Dijk, Eels, Gorki, Southside Johnny, The Thermals, Wilco – 3 keer
11. 12 bands, waaronder Conor Oberst – 2 keer

2022 – #8 – Biffy Clyro

28 september, Amsterdam, AFAS Live

Hun optredens op de Pinkpops van 2010 en 2014 waren nog een beetje langs me heen gegaan, maar in 2017 was het uit het niets keihard raak (voor de kenners: “when they hit me, they hit me hard”). Min of meer in het voorbijgaan werden we hun optreden ingezogen. Ik zag een gedrevenheid op het podium die je niet heel vaak ziet. Het neigde naar bezetenheid. Opeens viel het kwartje. De sfeer tijdens Many Of Horror was adembenemend.

Biffy Clyro bracht de beste live stream die ik zag tijdens de pandemie. Een complexe productie en visueel spektakel, waarin meerdere ruimtes van de beroemde Barrowland Ballroom in Glasgow benut werden. Ze voerden hun toen net uitgekomen album A Celebration Of Endings integraal uit. Sindsdien prijkten ze bovenaan mijn verlanglijstje van bands die ik graag (nog eens) live wilde zien.

Die gelegenheid kwam vrij snel, in de AFAS Live. Zij gebruikten hun vrije tijd (door corona) om nog een album uit te brengen, The Myth Of The Happily Ever After. En wij moesten wat extra geduld hebben. Het maakte de verwachtingen alleen maar meer hooggespannen. Zeker toen Arcade Fire ook nog tegenover ze werd geprogrammeerd bij de buren van de Ziggo Dome, dezelfde avond. Dat was zuur, maar onze keuze stond vast.

Frontman Simon Neil kwam op in een gewaad. De rest van de band met ontbloot bovenlichaam. Zoals dat hoort als je in Biffy Fucking Clyro speelt. Vanaf de openers Dumdum en Hunger In Your Heart, van dat nieuwe album, was duidelijk dat we de goede zaal hadden uitgekozen. Wij maakten ons op voor een twee uur durende explosie van geweld. Arcade Fire kwam een andere keer wel weer. Of anders maar niet…

Neil ontdeed zich al snel van zijn gewaad. Je zou hem soms echt even vast willen pakken, en tegen hem willen zeggen ‘dat hij het niet allemaal zo zwaar op hoeft te nemen en soms best even rustig aan mag doen’. Een paar keer deed hij dat, en dan grepen ze je weer op een hele andere manier bij de keel. Met Space bijvoorbeeld. Is dat niet een van de mooiste liedjes van de laatste jaren?

Zo bleef het meeslepend van begin tot eind. En net toen ik toch even begon te denken dat het allemaal wel heel erg ‘rammen in hetzelfde tempo’ was, was daar in de toegiften Cop Syrup. Dat lijkt van hetzelfde laken een pak, de eerste twee minuten, maar opeens is er een minutenlang middenstuk waarin ze Pink Floyd en Dire Straits elkaar laten ontmoeten. Een bijna meditatief moment in een wervelwind van een show.

—

LIJSTJE (zie maar wat je ermee doet)

Artiesten die ik eerst minstens 3 keer zag op een festival voordat ik een eigen show van ze zag. Bands waarbij ‘het kwartje laat viel’ dus, zou je kunnen zeggen:

• Editors – 5 festivals om te beginnen – 2006, 2008, 2010, 2014, 2018 (allemaal Pinkpop), toen december 2018 (TivoliVredenburg)
• Muse – 4 festivals – 2002, 2004, 2007, 2015 (allemaal Pinkpop), toen 2016 (Ziggo Dome), 2018 (Goffertpark)
• Stereophonics – 3 festivals – 2008 (Pinkpop), 2010 (Rockin’ Park), 2013 (Pinkpop), toen 2018 (AFAS Live)
• The Gaslight Anthem – 3 festivals – 2007, 2009, 2011 (allemaal Pinkpop), toen 2018 (013)
• Biffy Clyro – 3 festivals – 2010, 2014, 2017 (allemaal Pinkpop), 2022 (AFAS Live)

2022 – #9 – Tom McRae

2 oktober, Parijs (Frankrijk), Café de la Danse

Het lijkt mij lastig, voor een willekeurig persoon, om Tom McRae niet leuk te vinden. Als ‘mens’, bedoel ik dan, even los van de liedjes. Ja, ik weet het: ‘trust the art, not the artist’. Maar toch… Als het alleen om zijn liedjes ging, dan was ik hem vast niet 20 keer gaan zien (misschien de helft?). Hij heeft het hele pakket: innemend, grapjes, oog voor het publiek, goede verhalen, interactie met de andere muzikanten, en niet te vergeten zelfspot.

Zo iemand zou je op de ceremonie van je bruiloft willen hebben, om op de akoestische gitaar wat liedjes te spelen. Héél duur zal hij niet zijn (dit grapje had hij dus zelf kunnen maken). Helaas is er in zijn oeuvre geen liedje te vinden dat bij die gelegenheid past. Ik bedoel, je wilt niet iemand het End Of The World News horen aankondigen, als je aanstaande vrouw richting het altaar wandelt. Of nou ja, misschien ook wel, want het is gewoon wel een heel mooi liedje. We denken er over na…

Tijdens de pandemie bracht Tom een prachtig nieuw album uit, samen met Lowri Evans. Lowri was de supportact vanavond, en ze speelden High And Lonesome samen, tijdens zijn set. Zijn vrienden sinds jaar en dag, Oliver Krauss en Olli Cunningham, begeleidden hem weer, op cello en piano. Ik praat inmiddels over Oli en Olli alsof ze ook mijn beste vrienden zijn, zo diep zit ik erin.

Tijdens live optredens leunt Tom vooral op zijn vroege werk, uit de tijd dat het nog leek dat zijn grote doorbraak eraan zat te komen. Bloodless en The Boy With The Bubblegun behoren inmiddels tot mijn dna. In de Melkweg, in 2003, hoorde ik ze voor het eerst live. Als hij ze dan hier weer speelt, vlak voor je neus, leg je onbewust, in je hoofd, toch even de reis van bijna 20 jaar af, die je hier in Parijs heeft gebracht, met je geliefde. 

Die rare draai die ik eraan gaf, in de tweede alinea, kwam niet helemaal uit de lucht vallen. Ja ja, ons weekend Parijs was dus sowieso al fantastisch. Dat te kunnen afsluiten met een optreden, na lange tijd, van Tom McRae, in een intieme zaal als Café de la Danse… Het kon allemaal niet veel mooier.

—

De hele lijst van 2022 staat hier

—

LIJSTJE (zie maar wat je ermee doet)

Ik zag Tom McRae in 2015 ook in België. Hij is nu, na Bruce Springsteen (17 keer) en Pearl Jam (6 keer), de 3e artiest die ik meer dan 1 keer in het buitenland heb gezien (eigen show, niet festival). 

Ik was nog niet eerder naar een concert/festival geweest in Frankrijk, het 15e land waar ik een concert zag. Ik zag 51 concerten/festivals in het buitenland:

1. Verenigde Staten – 15 keer
2. België – 7
3. Duitsland, Italië – 5
5. Canada, Engeland, Schotland – 3
8. Brazilië, Oostenrijk, Spanje – 2
11. Frankrijk, Ierland, Tsjechië, Zweden – 1

Voor volgend jaar staat Bruce Springsteen in Barcelona op het programma, de opener van zijn Europese tournee.

2022 – #10 – Phoebe Bridgers

20 juli, Amsterdam, AFAS Live

Het ging goed met Phoebe Bridgers, dat was bekend, maar wat moest zij eigenlijk in zo’n grote zaal als de AFAS Live? Bleek dus dat ik me wel voldoende in haar muziek had verdiept, maar niet in haar fanbase. Al tijdens het voorprogramma stonden de voorste rijen volgepakt, en dan vooral met tienermeiden, waarvan opvallend genoeg een groot deel uit de LHBT-gemeenschap kwam (ontdekte ik later).

In Phoebe Bridgers hebben ze een stem van hun generatie gevonden. Of meer nog: een stem van hun gevoelens. Bijzonder, en mooi vooral ook, want haar muziek is nu niet bepaald ‘makkelijk’, of toegankelijk, laat staan dansbaar. Het moet dus om meer gaan dan dat. Om teksten, persoonlijkheid en uitstraling. De sferische muziek, en haar stem, maakt het onderscheidend van de rest. Daar hebben we misschien wel de essentie te pakken.

Teksten over zware onderwerpen werden luidkeels meegezongen. Taferelen die ik eigenlijk alleen van oude beelden van Doe Maar herkende (net als meerdere flauwvallende meisjes op de voorste rijen trouwens).

Aan de orde kwamen onder andere: een klootzak van een mentor (Motion Sickness), een lul van een vader (Kyoto), de abortus die ze vorig jaar onderging (Chinese Satellite), het bezoek aan de begrafenis van een leeftijdsgenoot (het gruwelijk mooie Funeral, dat eigenlijk over haar eigen depressies gaat), en het einde dat nabij is (I Know The End, met bloedstollende apotheose).

De klootzak van een mentor was Ryan Adams. Het was hem bijna gelukt haar klein te krijgen. Maar nu is ze groot, en stond ze hier gewoon. Daar kan Ryan momenteel alleen maar van dromen. Toch gun je haar liedjes een intiemere zaal. Vooraan was het weliswaar dringen, verder was het lang niet uitverkocht. Het was nog steeds moeilijk te begrijpen dat haar optreden hier geprogrammeerd was.

Des te knapper dat ze deed wat ze deed, vol zelfvertrouwen. Het was louterend om iemand de nieuwe generatie zó te zien raken, met zó weinig middelen. Zeventien liedjes had ze ervoor nodig. Meer niet.

—

De hele lijst van 2022 staat hier

—

LIJSTJE (zie maar wat je ermee doet)

(sorry, beetje doorgeslagen)

Sloppy Jane was het voorprogramma van Phoebe Bridgers. Die zag ik zelf ooit eens als supportact van Conor Oberst.

Zo’n ‘snake’ van 3 bands, daar heb ik er wel meer van. Bijvoorbeeld:

• Pearl Jam -> My Morning Jacket -> The Head & The Heart / Everest
• U2 -> Snow Patrol -> Vegas For Millions
• De Dijk -> Tröckener Kecks -> Vals Licht / Grof Geschut

Naar een snake van 4 moest ik flink zoeken. Bijna was ik er met:

• Eddie Vedder -> Glen Hansard -> Lisa Hannigan -> …

Maar helaas: We zagen Lisa wel als headliner, maar we misten het voorprogramma.

Maar deze klopt wel:

• Marillion -> Porcupine Tree -> Anathema -> Mother’s Cake / Amplifier / AVA / Daniel Cardoso

Marillion werd in 2001 in de HMH gesupport door Porcupine Tree. Porcupine Tree had in Paradiso in 2005 Anathema als supportact. En ik zag verschillende concerten van Anathema met een voorprogramma.

Dus ik moet een van die laatste 4 bands als headliner gaan zien, of Marillion als voorprogramma van iets om deze snake nog te verlengen. Beide gaat denk ik niet gebeuren.